Wat is het verschil tussen een puist en een steenpuist?

Puistjes kennen we allemaal, vervelende oneffenheden op je huid die ons ook nog eens onzeker maken. Ondanks dat puistjes een veelgehoorde en gedeelde klacht is, kan de verschijningsvorm nogal verschillen. Jeugdpuistjes, acne, onderhuidse puisten en steenpuisten, ze komen allemaal voorbij. Maar wat is nu precies het verschil tussen deze verschijningsvormen? Wanneer spreek je nu bijvoorbeeld van een steenpuist?

Kortom: ‘Wat is het verschil tussen een puist en een steenpuist?’

De puist

Om het verschil tussen deze twee verschijningsvormen duidelijk te maken, zullen we ons eerst focussen op de puist. Want ondanks dat we er allemaal wel eens mee te maken hebben gehad, weten maar weinig mensen wat een puist precies is en hoe hij ontstaat.

Wat is een puist?

De puist wordt gedefinieerd als een kleine ontsteking van de huid. Deze ontsteking kan om diverse redenen zijn ontstaan. Puistjes zijn te herkennen aan hun rode kleur en, vaak in een later stadium, het witte puntje met pus. Wanneer puistjes aan de oppervlakte verschijnen, zien we ze dan ook als rode bultjes, de gedoemde rode bultjes.

Hoe ontstaat de puist?

Zoals gezegd kan het ontstaan van een puist verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak is het verstopt raken van een talgklier.

Onze huid bevat namelijk een groot aantal talgkliertjes. Deze kliertjes maken talg aan, een vetachtige substantie die ook wel huidsmeer wordt genoemd. Dit doen ze niet zomaar, want de aanmaak van talg is nodig om onze huid soepel en gehydrateerd te houden.

Maar naast het aanmaken van talg, zorgt de huid er ook voor dat overtollig talg weer via de poriën afgescheiden wordt. Super fijn natuurlijk, maar helaas kan de balans tussen de talgaanmaak en talgafscheiding wel verstoord raken. De talgaanmaak wint het van de talgafscheiding met een overmatige hoeveelheid talg in de poriën tot gevolg. Deze poriën raken vervolgens ontstoken en voilà: de puist is geboren.

Maar naast het verstopt raken van de talgklier, kennen we nog een andere veelvoorkomende oorzaak van puistjes. Een puist kan namelijk ook ontstaan als gevolg van een ontsteking van een haarzakje. Haarzakjes zijn als het ware ‘zakjes’ in de huid waaruit een haar kan groeien. Naast het legio aantal talgkliertjes, zijn de vele haarzakjes in het lichaam ook regelmatig het doelwit van schadelijke bacteriën. Daarnaast kan de ontsteking  ook veroorzaakt worden door een schimmel, gist, parasiet of een ingegroeide haar. Een ontsteking van een haarzakje uit zich als kleine witte of gelige bultjes: puistjes.

De steenpuist

Nu we de precieze definitie van de puist kennen en ook weten hoe deze wordt veroorzaakt, kunnen we de vergelijking trekken met de steenpuist. Ondanks dat de naam misschien anders wordt vermoeden, wordt deze verschijningsvorm niet gekenmerkt door een op een steen gelijkend bultje. Maar wat is een steenpuist dan wel precies?

Wat is een steenpuist?

Een steenpuist wordt ook wel omschreven als een een diepe ontsteking in de huid. De steenpuist kent daarom ook wel de naam ‘onderhuidse puist’. Naast de rode zwelling met het puskopje, kenmerkt deze verschijningsvorm zich door een pijnlijke huid en (vaak) een zichtbaar zwart puntje. Het zichtbare verschil tussen een puist en een steenpuist is dus niet zo groot, maar het verschil is wel degelijk voelbaar.

Hoe ontstaat een steenpuist?

Steenpuisten ontstaat in tegenstelling tot de ‘gewone’ puist in de diepere lagen van de huid. Vandaar dat er ook wel over een onderhuidse puist wordt gesproken. Een van deze diepere huidlagen is de lederhuid, een laag bindweefsel onder de bovenste huidlaag. In deze lederhuid bevinden zich onder andere bloedvaten, zenuwen, zweetklieren, haarspiertjes en haarzakjes. De haarzakjes spelen dan ook een belangrijke rol bij het ontstaan van steenpuisten.

Hoewel de haarzakjes dieper in de huid liggen, zijn ze niet onbereikbaar.

Zo weten bacteriën niet alleen verstopte talgklieren te bereiken maar ook de haarzakjes. Vooral de stafylokok bacterie vindt het fijn zich hier te nestelen en vervolgens een ontsteking te veroorzaken. Daarnaast kan het epileren of scheren van het lichaamshaar ontstekingen van de haarzakjes en daardoor steenpuisten veroorzaken.

Het verschil tussen een puist en een steenpuist

Hierboven zijn al een aantal duidelijke verschillen tussen de twee verschijningsvormen besproken, maar hoe weet je nu of dat ene bultje op je gezicht is ontstaan door een ontsteking van een haarzakje of toch van een verstopte talgklier? Hoe kroon je dat ene bultje nu tot een steenpuist?

Een veelgehoord kenmerk van een steenpuist is pijn. Door dieper gelegen ontsteking, blijft de zwelling onder de huid bestaan wat erg gevoelig kan zijn. De druk op de huid neemt immers behoorlijk toe. De eerste dagen zal de huid rood zien en pijnlijk, branderig of warm aanvoelen. Na een paar dagen wordt het bultje harder (zo hard als steen) en zal er in het midden een geel uitziend kopje ontstaan. Wanneer de steenpuist volledig rijp is, zal de ontsteking zijn weg naar buiten vinden waardoor niet alleen de rode zwelling, maar ook de pijn afneemt.

Naast de hogere gevoeligheid van de steenpuist, is de steenpuist ook vaak groter dan een ‘normale’ puist. Dit is niet gek, want bij een steenpuist heeft de ontsteking meer tijd om zich te ontwikkelen en zich te verspreiden in de omliggende huid. Hoe dieper gelegen, hoe meer tijd er nodig is om te genezen en hoe groter de puist kan worden.

Hoewel een puist en een steenpuist op het eerste gezicht misschien niet van elkaar te onderscheiden zijn, zit er dus wel degelijk een verschil tussen deze twee verschijningsvormen. Naast het kleine uiterlijke verschil, verschillen ze ook in ontstaanswijze, grootte en gevoeligheid. Daarbij kun je ze het beste ook op een andere manier behandelen. Het heeft immers geen zin om een nog onrijpe steenpuist uit te knijpen. Zoek daarom altijd naar de juiste behandelwijze van jouw puist om vervelende gevolgen te voorkomen. In de tijd dat ik zelf veel last had van puisten, heb ik veel middeltjes gebruikt. Klik hier om de door mij best geteste supplementen tegen puisten te bekijken.