Puistjes op je hoofdhuid: hoe kan je die behandelen?

Puistjes op een vette hoofdhuid

Wanneer je last hebt van een vette hoofdhuid, bestaat er een grotere kans op het ontstaan van puistjes. Om dit te kunnen begrijpen, moet je eerst weten wat de oorzaak is van puistjes én een vette huid.

Hoe ontstaan puistjes?

Puistjes zijn het gevolg van een verstopping van een talgklier of haarzakje. Door deze verstopping kunnen vuiligheid, overtollig talg en dode huidcellen de huidporiën niet meer verlaten. Er ontstaan dan een zichtbare opeenhoping, een mee-eter. Mee-eters kunnen ontstoken raken door schadelijke bacteriën. Het gaat daarbij meestal om stafylokokken, veelvoorkomende bacteriën in en op de huid.

Wanneer een verstopt talgklier of haarzakje ontstoken raakt, spreken we van een puistje. Er ontstaat een rood, zichtbaar geïrriteerd bultje op de huid. Na een tijdje is het puistje gerijpt en breekt het open. Vuiligheid, overtollig talg en dode huidcellen kunnen de huidporie weer verlaten en de verstopping verdwijnt.

Hoe ontstaat een vette huid?

Een vette huid ontstaan door een verhoogde talgproductie. Talg, oftewel huidsmeer, is een vetachtige substantie die de huid beschermt tegen uitdroging en infectie. Het is dus van belang dat de huid voldoende talg aanmaakt, maar door diverse factoren kan de talgproductie tijdelijk verhoogd zijn. De talgaanmaak en talgafscheiding van de huid zijn hierdoor niet meer in balans waardoor de huid vetter wordt.

Er zit dus wel degelijk een verband tussen een vette huid en het ontstaan van puistjes. Een verhoogde talgproductie geeft immers een grotere kans op verstoppingen van de talgklieren. Talgklieren bevinden zich in de lederhuid, de huidlaag onder de opperhuid. In deze huidlaag bevinden zich naast de talgklieren ook haarwortels. Talgklieren bevinden zich dan ook altijd op plekken waar haargroei plaats kan vinden, zo ook op de hoofdhuid.

Velen herkennen het wel: vet haar. In tegenstelling tot wat sommige mensen denken, is dit niet het gevoel van een slechte hygiëne. Vet haar wordt namelijk veroorzaakt door een verhoogde talgproductie van de hoofdhuid. Hier kun je weinig aan doen, maar kan wel erg vervelend zijn. Want naast het veroorzaken van vet haar, kan een vette hoofdhuid ook zorgen voor puistjes op de hoofdhuid. Er is immers een grote hoeveelheid talg aanwezig.

Acne hoofdhuid

Niet het verstoppen van talgkliertjes, maar het ontstoken raken van haarzakjes is vaak de oorzaak van acne op de hoofdhuid. Ondanks dat de klachten in de meeste gevallen minder opvallen door een behaarde hoofdhuid, gaat het wel om een vorm van acne.

Acne keloïdalis nuchae

Deze huidaandoening staat ook wel beter bekend als ‘folliculitis keloïdalis’ en komt voornamelijk voor bij (jong) volwassen mannen. Ondanks dat niet, zoals bij de meest voorkomende vorm van acne, de talgklieren worden aangetast, wordt ‘folliculitis keloïdalis’ toch als een specifieke vorm van acne gezien. De symptomen komen immers in grote mate overeen met acneklachten.

Men spreekt van deze huidaandoening wanneer de haarwortelzakjes op de behaarde hoofd en nek chronisch ontstoken zijn met ronde huidkleurige bultjes of puistjes tot gevolg. Op de lange termijn zorgt de chronische ontsteking van de haarwortelzakjes zelfs voor ontsierende littekens en haaruitval.

De kenmerkende ontstekingsreacties van de haarwortelzakjes ontstaan door een nog onbekende oorzaak. Wel is bekend dat de huidaandoening niks te maken heeft met ingegroeide haren.

Door de ontstekingen worden de haarwortelzakjes aangetast en ten gronde gericht. Hierdoor ontstaan er een vorming van littekenweefsel, ook wel een keloïd genoemd. Bovendien kan er op de plek van de verwoeste haarwortelzakjes geen haargroei meer plaatsvinden waardoor er kale plekken ontstaan. Daarbij kan een ontsteking door een opeenhoping van bacteriën uitmonden tot een infectie waarbij abcessen ontstaan.

De genoemde symptomen lokaliseren zich voornamelijk op het achterhoofd en in de nek. De oorzaak hiervan is niet bekend. In de beginnende fase van de huidaandoening kunnen er nog uitstekende haartjes te zien zijn in de bultjes, maar in een latere fase vloeien de bultjes samen tot een haarloos litteken. Ondanks dat deze vorm van acne vooral cosmetische klachten met zich meebrengt, kan het ook klachten geven als jeuk, pijn en branderigheid.

Puistjes op de droge hoofdhuid

Iedereen is uniek en heeft een ander huidtype, zo ook op de hoofdhuid. In tegenstelling tot een vette hoofdhuid, is er bij een droge hoofdhuid sprake van een verminderde talgproductie waardoor de huid uitgedroogd is. Voldoende aanmaak van talg is belang voor onze huidbarrière, die bestaat namelijk voor het grootste deel uit vetten. Als een groot deel van deze vette verloren gaat, verliest de huid sneller water waardoor er een droge huid kan ontstaan. Roodheid en schilfering zijn duidelijke symptomen van een uitgedroogde huid.

Je zult het misschien niet verwachten, maar ook op een droge huid kunnen puistjes ontstaan. De uitspraak dat puistjes enkel en alleen op een vette huid kunnen ontstaan, is dus een fabeltje. Maar hoe komt het nu dat een droge huid gevoelig is voor acne?

Onze huid heeft een vertrouwensband met de bovenste huidlaag, de opperhuid. Deze laag bevat vele vetten die de huid beschermen tegen allerlei invloeden en factoren van buitenaf. Wanneer je last hebt van een droge huid, zijn de huidlagen niet in balans waardoor de opperhuid geen optimale bescherming kan bieden. Het gevolg hiervan is het opbouwen van nieuwe huidcellen op het oppervlak van de huid. Deze nieuwe huidcellen zijn vatbaarder voor bacteriën en schadelijke stoffen van buitenaf, waardoor ze snel ontstoken en geïrriteerd raken. De voedingsbodem van het ontstaan van acne en puistjes is hiermee gelegd.

Jeukende puistjes op de hoofdhuid

Een vervelende kriebel op de hoofdhuid kennen we allemaal wel. Een jeukende hoofdhuid is helaas een bekende en veelvoorkomende klacht, zowel kortdurende als langdurende jeuk. Jeuk op de hoofdhuid kan verschillende oorzaken hebben. Denk bijvoorbeeld aan een verbrande hoofdhuid of irritatie van bepaalde haarproducten. Ook puistjes kunnen jeuk op de hoofdhuid veroorzaken

Folliculitis

Folliculitis betekent letterlijk vertaald ‘een ontsteking van het haarzakje’. De ontsteking treedt op op plekken waar haargroei aanwezig is, zo ook de hoofdhuid. De ontsteking ontstaat meestal door een irritatie van de huid waarna de huid geïnfecteerd raakt door een bacterie, schimmel of gist. Hierdoor ontstaan kleine rode bultjes of puistjes tussen de haren die veel jeuk kunnen veroorzaken.

Folliculitis decalvans

Bij deze huidaandoening is er geen sprake van een bacteriële, schimmel- of gistinfectie. De ontsteking wordt veroorzaakt door een auto-immuunziekte waarbij de eigen haarwortels vernietigd worden. De ontstekingen in de haarwortels gaan gepaard met rode bultjes littekenvorming en jeuk.

Een jeukende hoofdhuid is erg vervelend en frustrerend. Het liefst krab je net zo lang totdat de jeuk geheel verdwenen is. Hoewel het krabben de jeuk op de korte termijn verlicht, kan het op de lange termijn juist meer beschadigde plekken op de hoofdhuid veroorzaken. Hier kunnen vervolgens nieuwe ontstekingen ontstaan die jeuk geven. Hoe moeilijk het ook is, probeer er dus zo veel mogelijk vanaf te blijven!

Wat kan ik er tegen doen?

Puistjes op je hoofdhuid kunnen erg vervelend zijn, of je nu last hebt van een vette hoofdhuid of een droge hoofdhuid. Gelukkig zijn er verschillende maatregelen die je kunt nemen om puistjes te behandelen en verdere uitbraken te voorkomen.

Voor een vette hoofdhuid is het belangrijk om de talgproductie onder controle te houden. Een goede haarhygiëne is essentieel. Was je haar regelmatig met een milde shampoo die speciaal is ontwikkeld voor een vette hoofdhuid. Vermijd echter het te vaak wassen van je haar, omdat dit de talgproductie juist kan stimuleren. Probeer ook het gebruik van agressieve haarproducten en stylingsproducten te verminderen, omdat deze de hoofdhuid kunnen irriteren.

Daarnaast kan het helpen om je dieet aan te passen. Eet gezonde voeding met veel groenten en fruit, en vermijd voedingsmiddelen die rijk zijn aan vet en suiker. Drink voldoende water om je lichaam gehydrateerd te houden.

Voor puistjes op een droge hoofdhuid is het belangrijk om de huid goed te hydrateren. Gebruik een milde, hydraterende shampoo en vermijd het gebruik van irriterende haarproducten met agressieve chemicaliën. Breng regelmatig een vochtinbrengende crème of olie aan op je hoofdhuid om de droogheid te verminderen. Zorg er ook voor dat je voldoende vocht binnenkrijgt door water te drinken en een gezond dieet te volgen.

Het is ook belangrijk om niet aan puistjes op je hoofdhuid te krabben, omdat dit de ontsteking kan verergeren en littekens kan veroorzaken. Als je last hebt van ernstige of aanhoudende puistjes, is het raadzaam om een dermatoloog te raadplegen. Een dermatoloog kan je een passende behandeling voorschrijven, zoals medicinale shampoos, crèmes of orale medicatie, afhankelijk van de ernst van de situatie.

Al met al is het behandelen van puistjes op je hoofdhuid een kwestie van goede haarhygiëne, het vermijden van irriterende producten en het volgen van een gezonde levensstijl. Door deze maatregelen te nemen en indien nodig professioneel advies in te winnen, kun je de puistjes effectief aanpakken en je hoofdhuid gezond houden.