Wat is de invloed van stress op het ontstaan van puistjes?

Leestijd: 4 minuten

Stress, iedereen heeft er wel eens last van. Je rijdt de file in terwijl je over een half uur een belangrijke afspraak hebt, je moet die belangrijke schoolopdracht nog voor middernacht inleven, allerlei huishoudelijke taken liggen nog op je te wachten en daarbij wil je eigenlijk ook nog een momentje voor jezelf om je favoriete serie te kijken. Dit zijn enkele voorbeelden van situaties die een bepaalde mate van stress op kunnen leveren. Het ervaren van stress vindt niemand fijn en dat is niet voor niets. Stress heeft namelijk wel degelijk invloed op de mentale en fysieke gezondheid en dat is merkbaar. Je voelt je vermoeid, krijgt last van hoofdpijn en je eetlust verdwijnt als sneeuw voor de zon. Daarnaast kun je de slaap maar moeilijk vatten en merk je dat je huid een stuk onzuiverder is dan normaal. Zijn die vele onzuiverheden nu ook een gevolg van de ervaren stress of is het puur toeval dat je elke ochtend opstaat met meer puistjes? Wat is de invloed van stress op het ontstaan van puistjes eigenlijk?

Wat is stress

Stress is een groot en breed begrip. Ondanks dat het merendeel van de mensen weet waar je het over hebt en hoe het voelt, kunnen maar weinig mensen een complete definitie geven. In het woordenboek wordt stress gedefinieerd als ‘een toestand van psychische spanning en druk’. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, hoeft stress dus niet per definitie slecht of ongezond te zijn. In sommige situaties heb je juist een bepaalde mate van spanning of druk nodig om optimaal te kunnen functioneren. Denk bijvoorbeeld aan die spannende wedstrijd waarbij je een goede concentratie en paraatheid nodig hebt.

Wat is de invloed van stress op je lichaam?

Zoals gezegd heeft stress zowel mentale als lichamelijke gevolgen. Een belangrijke reactie van het lichaam op spanning of druk is het aanmaken van adrenaline en cortisol. Dit zijn twee hormonen, oftewel signaalstoffen, die ook wel bekend staan als de ‘stresshormonen’. Door de stijging van deze hormonen in stressvolle situaties worden bepaalde processen in het lichaam aangewakkerd. Hierdoor raakt ons lichaam in een staat van paraatheid en concentratie. Erg belangrijk bijvoorbeeld als je moet rennen voor een verschrikkelijke mee-eter die je al dagen achtervolgt.

Adrenaline

Iedereen heeft denk ik wel eens van dit hormoon gehoord. Adrenaline komt vrij wanneer je in gevaar bent of het lichaam denkt dat je in gevaar bent. Je hartslag versnelt, je bloeddruk verhoogt, je concentratievermogen stijgt, je hersenen verwerken dingen sneller en energie wordt naar de spieren vervoerd. Hierdoor is je lichaam klaar om in de gevaarlijke situatie te kunnen overleven.

Cortisol

Net als adrenaline is cortisol een hormoon dat aangemaakt wordt in de bijnieren en het lichaam in een actieve staat brengt. Toch zit er een belangrijk verschil tussen deze twee hormonen. Cortisol zorgt namelijk voor een langdurige actieve toestand van het lichaam, terwijl adrenaline vooral bedoeld is om razendsnel op gevaar te kunnen reageren. Door de stijging van de cortisolwaarde in het bloed komt het lichaam dus als het ware in een overlevingsmodus, waarin geen rust en ontspanning mogelijk is.

Welke invloed hebben adrenaline en cortisol op de huid?

Dat stress invloed heeft op bepaalde lichaamsprocessen valt niet te ontkennen, maar heeft stress nu ook daadwerkelijk invloed op de huid en het ontstaan van onzuiverheden?

De invloed van adrenaline op de huid

Ondanks dat adrenaline diverse invloeden heeft op lichaamsprocessen en onze gezondheid, is dit niet de directe boosdoener van het ontstaan van puistjes. Adrenaline is immers een stresshormoon met een kortdurende werking. Wanneer we stress ervaren, gaat het meestal om een langere periode en niet maar één moment. Op dit moment wordt het stresshormoon adrenaline vervangen door cortisol, een vergelijkbaar hormoon met wel degelijk negatieve gevolgen voor de huid.

De invloed van cortisol op de huid

Onzuiverheden waaronder puistjes kunnen onder andere ontstaan door een langdurige aanmaak van cortisol. Een aanhoudende hoge cortisolspiegel heeft namelijk een aantal nadelige gevolgen, zo ook voor de huid. De huidconditie verslechtert en je zult meer te maken krijgen met onzuiverheden.

De gevolgen van een aanhoudende hoge cortisolspiegel

Zoals gezegd is cortisol een nuttige stof wanneer je tijdelijk meer energie of kracht nodig hebt. Daarentegen is een langdurige aanwezigheid van dit stresshormoon funest voor de huid. Dit zijn enkele nadelige gevolgen voor de huid:

Beschadigde barrièrefunctie

De aanwezigheid van cortisol zorgt ervoor dat andere lichaamsprocessen, processen die niet gelijk nodig zijn bij gevaar, op een lager pitje gezet worden. Het immuunsysteem is er hier een van. Ondanks dat er geen gevaar hoeft te zijn, geeft je lichaam dit systeem niet de voorkeur. Je immuunsysteem en daarbij je weerstand verzwakt dus. Dit is niet ideaal wanneer je onzuiverheden zo veel mogelijk wilt verminderen en voorkomen. De huidbarrière is hierdoor niet meer zo sterk waardoor bacteriën meer kans krijgen om toe te slaan.

Verhoogde talgproductie

Cortisol staat daarnaast bekend om het verhogen van de talgproductie. Zonder dat dit noodzakelijk is, krijgt de huid dus te maken met een grotere hoeveelheid talg. Deze overmatige hoeveelheid kan de huid vervolgens niet afscheiden waardoor de huidporiën verstopt raken en puistjes ontstaan.

Beschadigen van collageen en elastine

Collageen en elastine zijn belangrijke elementen voor de huid. De twee eiwitten, zich bevindend in de spieren en het bindweefsel, zijn namelijk essentieel voor een stevige en jonge huid. Ze zorgen voor de veerkracht van de huid, waardoor de huid in staat is om eventuele beschadigingen goed op te vangen zonder daarbij kwaliteit te verliezen.

Zonder dat je het doorhebt, kan de spanning of druk die je ervaart toch invloed hebben op de gezondheid van de huid. De aanmaak van het stresshormoon cortisol is namelijk niet tegen te houden. Je lichaam probeert je immers te beschermen en in staat te stellen de stressvolle situatie zo goed mogelijk door te komen. Heb je last van veel onzuiverheden en puistjes? Kijk dan eens kritisch naar de dingen die je jezelf oplegt of door anderen opgelegd worden. Is dit niet te veel? Moet je niet even een ontspannend momentje nemen? Iedereen heeft wel een last van stress, maar de een kan er beter mee omgaan dan de ander. Probeer de mate waarin je de stress ervaart te verminderen. Doe iets ontspannends, zet een stapje terug of praat erover. Op deze manier zorg je dat de cortisolwaarde in je bloed niet langdurig hoog blijft. Je lichaam én je huid zullen je hiervoor dankbaar zijn.